De opleiding

Bij Ontwikkelen staat het thema opgroeien en opvoeden centraal. Kinderen hebben het recht om veilig op te groeien. Je oriënteert je op het werkveld jeugd. Als sociaal werker heb je ook als je werkt met andere doelgroepen vaak te maken gezinnen en families. Je leert een opgroei- en opvoedsituatie in kaart te brengen. Daarvoor moet je goed observeren en een professioneel gesprek voeren. Ook zonder taal, met creatieve middelen leer je contact te leggen met jeugdigen en hun netwerk. Op basis van de verzamelde gegevens maak je een overzichtelijk rapport waarin je de gegevens verbindt aan de theorie over opvoeding en ontwikkeling.

Sociale cohesie gaat over hoe je sociale verbindingen binnen de samenleving kunt versterken. Sociale cohesie in wijken en buurten is geen vanzelfsprekendheid. De veranderende wereld heeft invloed op de manier waarop wij ons met elkaar verbinden. Als Sociaal werker draag je bij aan de kwaliteit van samen leven door het maken van verbindingen en het creëren van sociale netwerken. Je gaat vanuit een vraag van een opdrachtgever een afgebakend aanbod beschrijven in de markt van sociaal werk. Het product of de dienst heeft als doel om mensen met elkaar te verbinden. Je presenteert dit aan de opdrachtgever en je maakt een theoretische onderbouwing.

Ieder mens moet mee kunnen doen naar eigen vermogen. Als sociaal werker ondersteun je participatie waar mensen dat zelf niet goed lukt. Je gaat aan het werk met sociale vraagstukken rond kracht en kwetsbaarheid. Je leert meerdere benaderingen en methodieken in te zetten en voert dit in de praktijk uit. Je maakt kennis met ervaringsdeskundigen en leert over verschillende vormen van kwetsbaarheid. Al je leerervaringen over het begeleiden van mensen verzamel je en laat je in beelden zien. Je kennis wordt apart getoetst. 

Als sociaal werker werk je aan ruimte voor diversiteit en ga je uitsluiting tegen. Inclusie gaat over dat wie je ook bent je ‘erbij hoort’. Je ontdekt wat dit betekent voor mensen die anders zijn dan jijzelf bent en deel uitmaken van een groep in de samenleving. Je legt contact, onderhoudt het en rondt dit af op professionele en presente wijze. Vanuit het contact verzamel je verhalen van de ander, die je met medestudenten door middel van een creatief medium op een gepaste wijze presenteert. Je leert hoe je deze activiteit organiseert. Het doel van deze activiteit is dat deze bijdraagt aan inclusie.

• In Grondslagen 1 leer je wat het beroep van sociaal werker inhoudt in de Nederlandse en internationale context. Je gaat de geschiedenis van het beroep begrijpen. Je ‘ontmoet’ personen die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van de verschillende domeinen en werkvelden binnen het sociaal werk (jeugd, welzijn & samenleving en zorg).
• Grondslagen 2 gaat over de ontwikkeling van mensen gedurende hun levensloop. Vanuit verschillende visies leer je uitgangspunten binnen ontwikkelingspsychologie en sociologie kennen en toepassen. Dit is belangrijk in relatie tot de diverse doelgroepen die je tegenkomt in je beroep.

Je wordt getoetst met een kennistoets.

Je leert hoe je mensen kunt ondersteunen bij het zelf vormgeven aan een zinvol leven. Je staat stil bij vragen als: Hoe laat ik de regie bij de ander? Wat zijn de grenzen van zelfregie? Hoe komen mensen in beweging? Je ontwerpt een aanpak en voert deze (deels) uit. Doel van de aanpak is dat het mensen in hun primaire leefomgeving versterkt en verbindt. Je doet daarbij kennis op over psychologie en verschillende vormen van kwetsbaarheid. 

Je verkent vraagstukken die zich op gemeenschapsniveau afspelen in de samenleving. Je verdiept je in verschillende vormen van rechtvaardigheid en onrechtvaardigheid in Nederland en daarbuiten. Thema’s die aan bod komen zijn: mensenrechten, diversiteit, levensbeschouwing, bestuur en beleid. Je ontwerpt in co-creatie een aanpak die ten doel heeft verbindingen tot stand te brengen of verbindingen te versterken binnen gemeenschappen.

Als mensen kunnen participeren in groepen of netwerken draagt dit bij aan hun persoonlijke identiteit. En als mensen steunende netwerken hebben, kunnen zij verbondenheid ervaren. Groepen vind je in scholen, vrijwilligersverbanden, sport en vrijetijd, instellingen waarin mensen wonen en virtuele netwerken. In al deze vormen van groepen heb je te maken met groepsprocessen. Je leert hoe je doelgericht processen in groepen kunt beïnvloeden met behulp van kennis over groepsdynamica, systeembenadering en sociale psychologie.

Als sociaal werker lever je een bijdrage aan de sociale veiligheid van mensen in hun sociale context. Dit doe je altijd in samenwerking met andere professionals zoals leerkrachten, de politie, gemeenten en politici.

Je ontwikkelt je onderzoekend vermogen aan de hand van een vraagstuk binnen het thema Sociale Veiligheid. Je leert hoe je een vraag verheldert, informatie zoekt, een probleem met behulp van opgehaalde informatie analyseert, conclusies trekt en aanbevelingen doet. Leren onderzoeken helpt je kritisch te zijn en te kunnen beoordelen of interventies goed onderbouwd zijn of de juiste dingen gedaan worden.

Binnen de kerntaak Bevorderen van sociaal functioneren van mensen verdiep je je in deze onderwijseenheid in een van de drie sociale contexten in samenhang met een andere context.

De leeruitkomst waar je aan werkt is dan ook:

• Ontwerpt en realiseert (delen van) een aanpak vanuit één van de drie contexten in samenhang met één andere context. Handelt en verantwoordt vanuit systemisch perspectief.

In deze onderwijseenheid gaat het om de beroepstaken: Regisseren & Organiseren en Profileren & Positioneren. Deze beroepstaken zijn op niveau 2 uitgewerkt in de volgende leeruitkomsten:

• Regisseren en organiseren
  Brengt in kaart op welke wijze de regiefunctie vorm krijgt in samenwerking gericht op het belang van mensen. Is in een regierol betrokken bij onderdelen van de uitvoering.
• Profileren en positioneren
  Presenteert een onderbouwde visie en ambitie ten aanzien van een sociaalmaatschappelijk vraagstuk in relatie tot de waarden en taken van het beroep.

In deze onderwijseenheid gaat het om twee beroepstaken: Regisseren & Organiseren en Ondernemend hanteren van vraagstukken. Deze beroepstaken zijn op eindniveau uitgewerkt in de volgende leeruitkomsten:

• Regisseren & Organiseren
  Vervult een regierol in de afstemming tussen formele en informele relaties, netwerken en samenwerkingsverbanden. Is daarbij gericht op optimale communicatie tussen betrokkenen, en op effectieve en productieve inzet van processen en middelen. Heeft daarbij de verbinding tussen en versterking van mensen als doel.
• Ondernemend hanteren van vraagstukken
  Geeft als (intern)ondernemer vorm aan producten en/of diensten in het sociaal werk die bijdragen aan het sociaal functioneren van mensen. Hanteert daarbij adequaat bedrijfsmatige aspecten door het op een resultaatgerichte wijze inzetten van dienstverlening en klantgericht werken.

Je werkt eraan om een reflectieve professional te worden die zich kan verhouden tot opvattingen, visies en werkwijzen.

Binnen de kerntaak Bevorderen van sociaal functioneren van mensen werk je in deze onderwijseenheid op eindniveau aan de volgende leeruitkomst:

• Is in staat op dialogische wijze een professioneel traject gericht op kracht en verbinding binnen de drie contexten en hun onderlinge wisselwerking (primaire omgeving, netwerken, gemeenschappen) voor te bereiden, uit te voeren, te evalueren en te verantwoorden. Benoemt en hanteert spanningsvelden in de wisselwerking tussen contexten.

Het laatste half jaar werk je aan een praktijkvraagstuk dat past bij je profiel én vraagt om een interprofessionele aanpak. Je ontwikkelt een beroepsproduct van meerwaarde voor de praktijk. De aanpak van het vraagstuk vraagt om een interprofessionele samenwerking. De samenwerking krijgt vorm in een afstudeerkring, waarin onderwijs, beroepspraktijk en onderzoekers (lectoraten) samen werken aan oplossingen voor praktijkvraagstukken. Het vraagstuk dat je kiest past bij jouw profiel en jouw eventuele accent.

Je ontwikkelt in samenspraak met relevante sleutelpersonen een op onderzoek gebaseerd beroepsproduct dat een toegevoegde waarde heeft voor en in de praktijk. Dit presenteer je samen met de overige studenten van de afstudeerkring op een (half)jaarlijks Social Work congres .Dit congres is een moment van kennisdeling waar het gehele instituut en de betrokken beroepspraktijk aan deelneemt.

Je kunt eigen profilering aan de opleiding aanbrengen door een minor te volgen. Minoren zijn bedoeld om je interessegebied te verdiepen en of te verbreden. Vaak is een minor een interessegebied waar je zelf later verder in wilt ontwikkelen.

De opleiding sluit je af met een eindassessment. Daarin breng je jouw persoonlijke profilering naar voren. Je verantwoordt je jouw startbekwaamheid als sociaal werker. Jouw professionele ontwikkeling staat centraal en jouw rol als sociaal werker in het bevorderen van sociale kwaliteit en de waarden daarbinnen. Als je een accent doet, is dit ook onderdeel van je eind-assessment.